Диалектика, академик және уақыт: Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің 25 жылдығына байланысты диалектика, мәдениет, университеттердің мәртебесі мәселесі Ж.М. Әбділдинге арналады

Аңдатпа

Мақалада диалектиканың, мәдениеттің, өркениеттің дамуы үшін диалектикалық ойлаудың және олардың контекстіндегі университеттік білім беру саласының мазмұндық әлеуеті қарастырылады. Ойлаудың рационалды-эмпирикалық және диалектикалық тәсілдерін салыстырмалы талдау жүзеге асырылады. Олардың процедуралық құбылыстардың мәнін түсіну және зерттеу мүмкіндіктерімен байланысы қарастырылады, олар тек зерттеулерде де, білім беру процестерінде де білімді бара – бар түсіну және объективті білім алу мүмкіндіктерін білдіре алады. «Осында» және «қазір» нүктелерінде статика күйлерін есептеу міндеттерінен туындайтын ақылға қонымды эмпирикалық дүниетаным мен оның ерекшелігіне талдау жасалады, ол не болып жатқанын іс жүргізу мәні ретінде қарастыруды қамтамасыз етпейді.       Мақалада антидиалектикалық ұғымдар мен оларға негізделген әдістерге сипаттама берілген. Позитивистік дәстүр шеңберіндегі тұжырымдамалар қазіргі тенденцияларымен, постмодернизммен, функционализммен, структурализммен және т.б. атап өтіледі, антидиалектикалық ойлаудың барлық формалары мен ақылға қонымды эмпирикалық дүниетаным әдістері адам мен адамгершілікті түсінудің маңызды "мутациясына" алып келеді, қоғамның әлеуметтік, тұтынушылық имиджінің басымдылығын тануға әкеледі. және оған сәйкес құндылық бағдарлары. Барлық мәдениет пен өркениет сияқты әлеуметтілікті (социумдықты емес), адамды, ғылымды, білімді дамытудың нақты нұсқасы-барабар, белсенді дүниетаным және дүниетаным. Сонымен қатар, мұндай дүниетаным мен дүниетанымның негізі ретінде іс-әрекеттерді азайтуға және іс-әрекеттер жиынтығы ретінде түсінуге болмайды, мысалы, М.Вебердің әлеуметтілігін түсінуді ұсынды.  Диалектикалық ойлау бүтінді оның бөліктерінің жиынтығымен сәйкестендіруге жол бермейді, өйткені ол белгілі бір әрекеттер жиынтығымен әрекеттерді сәйкестендіруге жол бермейді. Диалектика бір уақытта логика, білім теориясы және методология ретінде әрекет ете отырып, адамның әлемге деген көзқарасы бойынша адамның тұтас іс-әрекетінің заңдылықтарын жаңғыртатын әлемдегі адамның барабар бағдарлануының маңызды және жалғыз негізі болып табылады. Бұл туралы әңгіме ең әлеуметтік табиғаты адам. Қазіргі тұтынушылық қоғам жағдайында Диалектика өте аз сұранысқа ие және қолайсыз. Осыған байланысты философияның классикалық даму сызығын диалектика сызығын қолдайтын және дамытатын философтардың еңбектері мен еңбектері ерекше мәнге ие. Оның болуы мәдениет пен өркениеттің өмір сүруі үшін, адам мен қоғамның өмір сүруі үшін, адамның жоғалуына қарсы тұру үшін маңызды. Осыған байланысты мақалада философия ғылымдарының докторы, ҚР ҰҒА академигі, профессор Ж.М. Әбділдиннің және  Л. Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің 25 жылдығына байланысты атқарған қызметінің жоғары әлеуметтік маңыздылығы туралы айтылады. Ж. М. Әбділдин аталмыш университеттің философия кафедрасында жұмыс істейді. Диалектиканы логика, таным теориясы ретінде және қазіргі ғылым мен білімнің дамуының әдіснамасы ретінде, қазіргі қоғамның стратегиялық міндеттерін барабар түсіну және шешу, адам мен адамгершілікті сақтау, университеттердің ғылым, білім және мәдениеттің храмдары ретінде дамуы үшін терең игеру қажеттілігі атап өтілді.