Concepts of an ideal city in the history of philosophy.

Мира   Манасова; Галия   Сейфуллина; Марина   Клишина

doi:10.32523/2616-7255-2024-147-2-211-228

Авторлар

Мира Манасова Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті https://orcid.org/0000-0002-6562-7854
Галия Сейфуллина Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті https://orcid.org/0000-0003-3220-6233
Марина Клишина Қазтұтынуодағы Қарағанды университеті https://orcid.org/0009-0004-2551-7361

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7255-2024-147-2-211-228

Кілт сөздер:

идеалды қала; ізгі қала; заманауи қала; ізгілік; адамгершілік; қалалық кеңістік; құндылықтар; қалалық инфрақұрылым; қала қауіпсіздігі; урбанизация; мегаполис.

Аңдатпа

Мақалада «идеалды қала» туралы ежелгі өркениеттен бүгінгі күнге дейінгі қолданыстағы жетекші теориялары қарастырылып, қазіргі заманғы қала құрылысының ерекшеліктерін түсіну үшін өзекті болып табылатын негізгі тұжырымдар жасалған. Мақалада қала динамикасының әлеуметтік мәніне, қала кеңістігін идеалды ұйымдастыру және оның инфрақұрылымы туралы идеяларға көп көңіл бөлінген. Идеал қаланың заманауи үлгілерін Платонның, Аристотельдің, әл-Фарабидің және басқа да ойшылдар мен ғалымдардың идеалды қала туралы көзқарастарымен салыстыру өткен және бүгінгі күндегі ғылым мен мәдениеттің ірі өкілдері қайта қарастырып жатқан бұл идеялардың маңыздылығын айғақтайды. Авторлар белгілі бір әлеуметтік-этикалық, эстетикалық, мифологиялық және діни, негізгі ғылыми тұжырымдармен және басым дүниетанымдармен, сондай-ақ қала қауіпсіздігін қамтамасыз етудің практикалық міндеттерімен шартталған қалалық кеңістіктің геометриясы туралы идеялардың эволюциясын қарастырады. Адам мен қоғамды рухани-адамгершілікке өзгерту идеялары үстемдік ететін урбанизация және әлеуметтік қайта құру жобалары өздерінің утопизміне қарамастан, өткеннің еншісінде бола алмайды. Олар қауіпсіздікке, әділеттілікке, жалпы игілікке және жайлылыққа деген мыңжылдық ұмтылыстарға жауап беретін қалалық және әлеуметтік қайта құру үлгілерін жасау мүмкіндігі туралы ойлануға шақырады. Мақалада урбанизация процесінің келеңсіз салдарларының күшеюіне, мегаполистерді қалыптастыру мен дамыту саясатын байыпты негіздеуге және оны көп факторлылық принципін ескере отырып жүзеге асыру қажеттілігіне назар аударылады.

Downloads

Download data is not yet available.

Әдебиеттер тізімі

аль-Фараби. О взглядах жителей добродетельного города // аль-Фараби. Философские трактаты. – Алма-Ата: Наука Казахской ССР, 1972. – С. 193-377.

аль-Фараби. О достижении счастья. Социально-философские трактаты. – Алма-Ата: Наука Казахской ССР, 1973. – С. 278-349.

Аристотель. Политика. в 4 т. Т. 4. Аристотель. / пер. с древнегреч. С. Жебелева. – М.: Мысль, 1983. – 644 с.

Григорьева Е.А. Трансформация представлений об идеальном городе: история и современность // Экономические и социальные проблемы России. – 2023. – № 3. – С. 18-28.

Елисеев Д.О. Современные мировые мегаполисы: эволюционный рост и экономическое развитие // Региональная экономика и управление: электронный научный журнал. – 2016. – №4 (48). – С. 138-150.

Ильенков Э.В. Об эстетической природе фантазии //Об эстетической природе фантазии. Что там, в Зазеркалье? Изд. стереотип. – М.: Книжный дом «Либроком», 2014. – 128 с.

Игнатенко А.А. Социум и разум (рационалистические течения в арабо-исламской общественно-политической мысли средневековья) // Рационалистическая традиция и современность. – М., 1990. – С. 134-144.

Мазаев Г.В. Развитие концепции «идеального» города в градостроительстве начала XX века // Академический вестник УралНИИпроект РААСН. – 2019. – С. 10-14.

Национальный доклад Республики Казахстан по жилью и устойчивому развитию городов ХАБИТАТ III. – Астана, 2016. – 45 с.

Пешина Э.В., Рыженков А.В. Эволюция теоретико-методических подходов к познанию «идеального города» // Управленец. – 2013. – № 4 (44). – С. 32-40.

Платон. Критий. Сочинения в четырех томах. Т. 3 Ч. 1 / Под общ. ред. А. Ф. Лосева и В.Ф. Асмуса; Пер. с древнегреч. – СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та; «Изд-во Олега Абышко», 2007. – 752 с.

Платон. Тимей. Сочинения в четырех томах. Т. 3 Ч. 1 / Под общ. ред. А.Ф. Лосева и В.Ф. Асмуса; Пер. с древнегреч. – СПб.: Изд-во С.-Петерб. ун-та; Изд-во Олега Абышко, 2007. – 752 с.

Программа работы Программы Организации Объединенных Наций по населенным пунктам и бюджет Фонда Организации Объединенных Наций для Хабитат и населенных пунктов на двухгодичный период 2014-2015 гг. // Совет управляющих Программы Организации Объединенных Наций по населенным пунктам. 15-19 апреля 2013 г. [Электрон.ресурс]. – URL: www. unhabitat.org/downloads/docs/9547_6_593424.pdf (Дата обращения 21.06.2023).

Сперанская Н.В. Эпистрофе как восстание. Добродетельный Град аль-Фараби // Материалы семинаров по проблемам современной философии и социологии. – М., 2011.– Вып. 2. – С. 186-190.

Трищенко Н. Солидарное общество. [Электрон.ресурс]. – URL: http://www.chaskor.ru/article/gorod_bez_ogranichenij_36917. (Дата обращения 20.01 2024).