К вопросу об амнистии беременных и имеющих малолетних детей женщин-заключённых из ГУЛАГа: реализация Указа от 26 августа 1950 года.

Зәуреш Сақтағанова; Алина Гладышева; Толқынай  Сақабай

doi:10.32523/2616-7255-2024-149-4-194-209

Авторлар

Зәуреш Сақтағанова Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті
Алина Гладышева Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті https://orcid.org/0000-0002-5881-482X
Толқынай Сақабай Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті https://orcid.org/0009-0002-0042-9168

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7255-2024-149-4-194-209

Кілт сөздер:

КСРО тарихы; сталинизм; ГУЛАГ; ГУЛАГ-тағы әйелдер; ГУЛАГ-тағы балалар; Карлаг; Амнистиялар

Аңдатпа

Мақалада 1950 жылғы 26 тамыздағы № 0589/183с жүкті әйелдерге және ЛББ (лагерьлердің бас басқармасы) жас балалары бар әйелдерге рақымшылық жасау туралы Жарлықтың орындалуы қарастырылады. Бұл рақымшылық бұрынғы осындай рақымшылықтар аясында қарастырылады. 1940 жылдардың соңы мен 1950 жылдардың басындағы ЛББ жүйесінің жай-күйіне, сондай-ақ осы кезеңдегі КСРО-дағы экономикалық және әлеуметтік жағдайға қысқаша шолу жасалады. Рақымшылықты жүзеге асыру кезеңдері, босатылған әйелдердің саны мен контингенті талданған. Рақымшылық жасауды жүзеге асыратын құрылымдардың өзара іс-қимылына шолу жасалды: лагерьлердің басшылығы, прокуратура, ІІМ аудандық бөлімшелері. Қаралған мұрағат материалдары негізінде қылмыстарды бағалаудағы өзгерістер туралы, олардың мемлекетке қауіптілігі тұрғысынан қорытындылар жасалды: рақымшылықтан босатуға жатпайтын контингент экономикалық қылмыстар үшін сотталған, негізінен КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1947 жылғы 4 маусымдағы Жарлығымен сотталған. Отанын сатқандардың отбасы мүшелері ретінде сотталған әйелдер босатылу мүмкіндігіне ие болды. 1950 жылғы 26 тамыздағы рақымшылықпен алға қойылған міндеттер оны жүзеге асырған құрылымдардың өзара іс-қимылындағы қиындықтарға байланысты толық орындалмады. Лагерден тыс жерде кішкентай балалары бар әйелдердің жалпы санының шамамен 5% түрмеде қалды.

Downloads

Download data is not yet available.

Әдебиеттер тізімі

Alexopoulos G. Exiting the Gulag after War Women, Invalids and the Family // Jahrbuecher fuer Geshichte Osteuropas, Neu Folge, Bd. 57. H.4. Themenschwerpunkt: Aufbruch aus dem GULag. 2009. Р. 563-579;

Alexopoulos G. Illness and Humanity in Stalin's GULAG. New Haven and London: Yale University Press, 2017. 308 p.

Bell Wilson T. “Sex, Pregnancy, and Power in the Late Stalinist Gulag.” Journal of the History of Sexuality, Vol. 24. №2. 2015. Р. 198–224. JSTOR, http://www.jstor.org/stable/24616567

Верт Н. Террор и беспорядок. Сталинизм как система (пер. с франц.), М, РОССПЭН, 2010. 447 с.;

Дети ГУЛАГа. 1918-1956. Сост. С. Виленский, А. Кокурин, Г. Атмашкина, И. Новиченко. М.: МФД. 2002. 631 c.;

Запись беседы с Печуро С.С., записано А.Г. Гладышевой в Москве 2011 г.

История сталинского ГУЛАГа. Конец 1920-х ‒ первая половина 1950-х годов. Том 4: Население ГУЛАГа: численность и условия содержания. Отв. сост. А.И. Зюзина. М.: РОССПЭН, 2004. http://opisi.garf.su/pdf/gulag4/01.pdf