Эстетикаландыру қазіргі қоғамды әлеуметтік-мәдени қайта құру макропроцесі ретінде

Қаралымдар: 49 / PDF жүктеулері: 37

Авторлар

Оксана Уланович Еуропалық гуманитарлық университеті https://orcid.org/0000-0003-3256-6116

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7255-2024-149-4-257-279

Кілт сөздер:

эстетикаландыру; эстетикалық; әлеуметтік шындық; эстетикаландырудың деңгейлік үлгісі; қоғамды идеялық қайта құру

Жүктеп алу PDF файлын жүктеп алу

Аңдатпа

Эстетика - бұл әлеуметтік кеңістіктің барлық салаларында орын алатын және олардың формаларына ерекше мәнерлілік беру арқылы қоғамдық қатынастарды, әлеуметтік тәжірибелерді және білімдерді қайта құру ретінде сыртқы түрде көрінетін көп өлшемді процесс. Ғалымдар ұсынған эстетизацияны түсіндіру нұсқалары, әдетте, процестің белгілі бір көріністерін (саясаттың, тарихтың, спорттың, азаптың, зорлық-зомбылықтың, соғыстың және т.б. эстетикаландыру) зерттеуге негізделген. Бұл эстетиканың қалыптасқан көзқарасының бөлшектенуіне және дискреттілігіне және бүгінгі таңда болып жатқан әлеуметтік өзгерістердің ауқымы мен тереңдігін түсінбеуге әкеледі. Эстетикаландыруды зерттеудегі күрделі және пәнаралық тәсілдер оның көріністерінің кең әлеуметтік контекстін қарастыра отырып, құбылысты макропроцесс ретінде тұтас ғылыми тұрғыдан түсінуді ұсынуға мүмкіндік берді. Оның мәні қоғамда адамның және қоғамның физикалық және әлеуметтік өмірінің эстетикалық тартымды сенсорлық-экспрессивті нысандарын құру және ілгерілету болып табылады, олар арқылы әлеуметтік кеңістік аксиологияланады және дүниетаным мен идеологияға сәйкес келетін белгілі бір әлеуметтік тәртіп орнатылады. ол. Мақалада эстетиканың іске асу моделі ұсынылған және сипатталған, онда біз оны қоғамда қолдану деңгейлерінің иерархиясында төрт өлшемді анықтаймыз: сенсорлық-перцептивті, метафизикалық, мифті тудырушы және идеологиялық. Эстетика сезімдегі ләззат пен еркіндікті либерализациялайды, қатысу иллюзиясын тәрбиелейді, қоғамдағы псевдоболмыстың жаппай формаларын қайталайды, жаңа мифологиялық ойлауды және сол арқылы жаңа идеологияны қалыптастырады.

Downloads

Download data is not yet available.

Әдебиеттер тізімі

Arceo C. Aestheticization of violence and politics of perception. Academia Letters. 2021. URL: https://doi.org/10.20935/AL2289 (accessed: 20.06.2024).

Campbell J., Abadie M.J. The Mythic Image. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1981. 552 p.

Dagalp I., Hartmann B.J. From «aesthetic» to aestheticization: a multilayered cultural approach. Consumption Markets & Culture. 2021, № 25 (1). Р. 1-20. URL: https://doi.org/10.1080/10253866.2021.1935900 (accessed: 24.02.2024).

Debrix F. The Sublime Spectatorship of War: The Erasure of the Event in America's Politics of Terror and Aesthetics of Violence. Millennium Journal of International Studies. 2006. Vol. 34(3). P. 767-791. URL: https://doi.org/10.1177/03058298060340031 (accessed: 24.02.2024).

Eagleton T. The Ideology of the Aesthetic. Poetics Today. 1988, No. 9(2). P. 327-338. URL: https://www.jstor.org/stable/1772692 (accessed: 27.02.2024).

Featherstone M. Consumer Culture and Postmodernism. London: SAGE Publications, 2007. 232 p.

Gumbrecht H.U. Production of Presence: What Meaning Cannot Convey. Stanford: Stanford University Press, 2004. 180 p.

Hassan P. Organic Unity and the Heroic: Nietzsche’s Aestheticization of Suffering. Nietzsche on Morality and the Affirmation of Life. Oxford: Oxford University Press, 2022. P. 111-130. URL: https://doi.org/10.1093/oso/9780198728894.003.0006 (accessed: 27.02.2024).

Hegel G.W.F. Das älteste Systemprogramm des deutschen Idealismus. Werke. Band 1. Frankurt am Main: Suhrkamp, 1979. S. 234-237. URL: http://www.zeno.org/nid/20009176381 (accessed: 20.05.2024).

Jameson F. The Political Unconscious: Narrative as a Socially Symbolic Act. Ithaca London and New York: Routledge Classics, 2002. 312 p.

Lyotard J.-F. The Postmodern Condition: A Report on Knowledge. Manchester University Press, 1984. 138 p.

Marchiori D. Media Aesthetics. Preserving and exhibiting media art. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2013. P. 81-99.

Matteucci G. Everyday Aesthetics and Aestheticization: Reflectivity in Perception. Studi di estetica. 2017. IV serie, №7. P. 207-227. URL: https://doi.org/10.7413/18258646013 (accessed: 20.05.2024).

Nietzsche F. Beyond Good and Evil: Prelude to a Philosophy of the Future / Trans. R.J. Hollingdale. London: Penguin Classic, 1990. 240 p.

Schiller F. On the Aesthetic Education of Man. New Haven: Yale University Press, 1954. 128 р.

Welsch W. Aesthetics Beyond Aesthetics: Towards a New Form of the Discipline. Literature & Aesthetics.1997, №7. P. 7-24.

Zagidullina M. Сreating an atmosphere: media aesthetic analysis of journalistic prospects. Creativity studies. 2020, №13(1). P. 152-163. URL: https://doi.org/10.3846/cs.2020.11557 (accessed: 20.04.2024).

Вакулич Н.Р. Образование и личность в современном социокультурном пространстве. Образование в современном мире. Саратов: Саратовский университет, 2009. С. 106-112.

Демидова О.Р. Эстетизация как стратегия мифотворчества: Эмигрантский вариант. Миф и художественное сознание XX века. М.: Канон-плюс, 2011. С. 511-533.

Кайуа Р. Миф и человек. Человек и сакральное. М.: ОГИ, 2003. 296 с.

Кожемякин Е.А. Дискурс-анализ в современном социально-гуманитарном знании. Человек. Сообщество. Управление. 2006, №3. С. 25-39.

Козырьков В.П. Эстетизация как способ существования современного общества. Труды Нижегородского государственного технического университета им. Р.Е. Алексеева. 2011, №2(87). С. 264-276.

Коломиец Г.Г. Эстетика и категория «эстетическое». Вестник Оренбургского государственного университета. 2007, № 7. C. 115-125.

Лосев А.Ф. Эстетика. Философская энциклопедия: в 5 т. Т.5. М.: Советская энциклопедия, 1970. С. 570-577.

Никонова С.Б. Эстетизация как парадигма современности. Философско-эстетический анализ трансформационных процессов в современной культуре: авторф. дис. … док. философ. наук. СПб, 2013. 43 с.

Никонова С.Б. Язык мифа и миф о языке. Демифологизация модерна и «новое мифологическое мышление». Миф и художественное сознание XX века. М.: Канон-плюс, 2011. С. 629-644.

Розин В.М. Возобновление мифа в эпоху культурных трансформаций модернити // Миф и художественное сознание XX века. М.: Канон-плюс, 2011. С. 132-151.

Русакова О.Ф., Русаков В.М. PR-Дискурс: теоретико-методологический анализ. Екатеринбург: Институт философии и права УрО РАН, 2008. 282 с.

Статкевич И.А. Эстетизация как способ освоения реальности. Вестник Нижегородского университета. Серия «Социальные науки». 2009, №3(15). С. 78-84.

Уланович О.И. Эстетизация медиакоммуникации в контексте эстетизации социальной реальности. Вестник Евразийского национального университета имени Л.Н. Гумилева. Серия: Исторические науки. Философия. Религиоведение. 2024. Т. 147, №. 2. С. 246-267.

Уланович О.И. Медиакоммуникация в зеркале постмодерна: наблюдения и предположения. Альманах КЛИО. Вып. II. М: Книгодел, 2023. С. 122-130.

Хренов Н.А. От эпохи бессознательного мифотворчества к эпохе рефлексии о мифе. Миф и художественное сознание XX века. М.: Канон-плюс, 2011. С. 11-82.

Шатунова Т.М. Социально-эстетическая онтология современности: эстетизация и глобализация. Ученые записки Казанского государственного университета. Серия «Гуманитарные науки». 2007, Т. 149. С. 266-280.

Шатунова Т.М. Социальный смысл онтологии эстетического: автореф. дис. … док. философ. наук: 09.00.11. Казань. 2008. 47 с.