Assessment of the Value Levels of the Categories of Cultural Heritage, Cultural Landscape, and Cultural Tourism from an Interdisciplinary Perspective (based on Alakol lake): Research article

Жұлдызай  Кішкенбаева; Жазира  Байсарина

doi:10.32523/2616-7255-2024-149-4-210-225

Авторлар

Жұлдызай Кішкенбаева Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті https://orcid.org/0000-0003-4534-4387
Жазира Байсарина Astana IT University https://orcid.org/0000-0002-5838-2190

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7255-2024-149-4-210-225

Кілт сөздер:

мәдениет философиясы; мұра философиясы; мәдени мұра; мұра; мәдени ландшафт; мәдени туризм; Алакөл алабы; тарихи туризм

Аңдатпа

Мақалада Алакөл мәдени ландшафты мысалы негізінде жергілікті ұғымның теориялық аспектілері эпистемологиялық тұрғыдан қарастырылады. Алакөлдің мәдени ландшафттық әлеуетінің тарихи өлкетанулық, мәдениеттанулық аспектілерін философия-мәдениеттану тоғысында негіздеу арқылы пәнаралық зерттеуде ізденістер жасалынады. Дәл осы мәдениет философиясы тәсілі эмпирикалық нысанның дәстүрлі аймақтық сипатына қарағанда оның пәнаралық аясын анағұрлым кең ауқымда көрсетуге мүмкіндік беретіні атап өтіледі. Айталық мақалада туристік қызығушылықты арттыруда ЮНЕСКО-ның институттарында белсенді қолданылатын теориялық әдіснамалар мен мәдени ландшафтты сипаттаудың әдіснамаларын қалай қолдануға болатыны қарастырылады. Мақалада мұра философиясы және мәдени ландшафт философиясы ұғымдары қолданылады. Мәдени мұраның құндылық деңгейін бағамдаудың жаңа үлгілерін жасауға, оның ерекшеліктерін анықтауға және оны біртұтас жүйе ретінде қабылдау аясын кеңейтуге мүмкіндік беретін тенденцияларға талдау жасалынады. Осыған байланысты мақала «мәдени мұра», «мәдени ландшафт» және «мәдени туризм» категорияларының құндылық деңгейін бағалауға, сондай-ақ Алакөл алабының мәдени ландшафттық әлеуетін пәнаралық ғылымдар тоғысында талдауға бағытталады. Алакөлдің мәдени ландшафттық әлеуетін талдау арқылы зерттеу жүргізу елімізде мәдени туризм брендін құру және туристік қызығушылықты арттырудың мүмкіндіктерін көрсетеді, сонай-ақ мәдени туризмді дамыту үшін мәдени ландшафттық әлеуеттің мықты және осал тұстарын анықтайды.

Downloads

Download data is not yet available.

Әдебиеттер тізімі

Banzhaf, E., Anderson, S. et al. Urban-Rural Dependencies and Opportunities to Design Nature-Based Solutions for Resilience in Europe and China. Land. 2022, Vol. 11. 480 p. [in English]

Convention concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. URL: https://whc.unesco.org/en/convention/ (accessed: 22.06.2024). [in English]

Cultural Landscapes, UNESCO, World Heritage Convention. URL: https://whc.unesco.org/en/culturallandscape/#:~:text=There%20exist%20a%20great%20variety,peoples%20and%20their%20natural%20environment (accessed 22.06.2024). [in English]

Geotourism: The New Trend In Travel.Travel Industry Association of America. URL: https://www.yumpu.com/en/document/view/11473270/geotourism-the-new-trend-in-travel-egret-communications (accessed 28.06.2024). [in English]

Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention. URL: https://whc.unesco.org/archive/opguide08-en.pdf (accessed 22.06.2024). [in English]

Silberberg T. Cultural tourism and business opportunities for museums and heritage sites. Tourism Management. 1995, №16 (5). P. 361-365. [in English]

Taylor K., Feng H., Feng T. Cultural Landscapes and Asian Values: Negotiating a Transition from an International Experience to an Asian Regional Framework. Chin. Landsc. Archit. 2007, P. 4-9. [in English]

The World Heritage Convention. URL: https://whc.unesco.org/archive/opguide08-en.pdf.

Tighe A. Research on cultural tourism in the United States. Travel and Tourism Research Association Proceedings. 2021. P. 387-392. [in English]

Ahmetzhanova F.R., Alіmhan A.A. Kazak shygysynyn zher-su ataulary. Oskemen: ShKTU baspasy, 2000. B. 23-27. [in Kazakh]

Bajmyrzaev K.M., Tokpanov E.A. Taldykorgan onіrіnіn sakral'dy landshafttaryn korgau zhane utymdy pajdalanu. Monografija. Taldykorgan: І. Zhansugіrov atyndagy Zhetіsu memlekettіk universitetі, 2017. B. 65-66. [in Kazakh]

Berezovikov N. Alakol'skij gosudarstvennyj prirodnyj zapovednik. Zapovedniki srednej Aziii i Kazahstana. Almaty, 2006, Vyp. 1. S.12-13. [in Russian]

Burlibaeva M. i dr. Global'no znachimye vodno-bolotnye ugod'ja Kazahstana (Alakol'-Sasykkol'skaja sistema ozer). Astana, 2007. C. 126-127. [in Russian]

Vengin A. 13 trendov mirovogo turizma v 2024 godu. URL: https://profi.travel/articles/58917/details (accessed 11.06.2024). [in Russian]

Geografijalyk ornalasuy. Alakol memlekettіk tabigi korygy. URL: https://alakol-gpz.kz/kz/biz-turaly.html. (accessed 11.05.2024). [in Kazakh]

Golubev A.F. Ala-kul'. Zapiski RGO po obshhej geografii. 1867. T. I. S. 349-363. [in Russian]

Gordin V.Je., Sushhinskaja M., Jackevich I. Teoreticheskie i prakticheskie podhody k razvitiju kul'turnogo turizma. Kul'turnyj turizm: konvergencija kul'tury i turizma na poroge HHI veka. SPb., 2001. C.124-125. [in Russian]

Esengabylova A.K. Kazakstanda emdіk-sauyktyru turizmіn damytudyn aleumettіk-jekonomikalyk algysharttary. L.N. Gumilev atyndagy EUU Habarshysy. Gumanitarlyk gylymdar serijasy. 2020. № 3 (112). B. 408-411. [in Kazakh]

Abdіrahmanov S. Toponimikalyk ataulardy kalyptastyru zhane standarttau maselelerі. Kazak onomastikasynyn ozektі maselelerі. Resp. gyl.-prak. konf. mat. Astana, 2004. B. 34-46. [in Kazakh]

Alіmhan A.A. Shygys Kazakstannyn ontustіk ajmagy toponimderіnіn tіldіk zhane jetnomadeni negіzderі: filol. gyl. kand. ... avtoref. Almaty, 2001. B.12-16. [in Kazakh]

Kaganskij V.L. Puteshestvie v landshafte i puteshestvie v kul'ture. Kul'tura v sovremennom mire: opyt, problemy, reshenija. M., 2001. S. 3-18. [in Russian]

Kajmuldinova K.D. Alakol atauyna katysty derekter. Vestnik KazNPU im.Abaja. Serija «Estestvenno-geograficheskie nauki». 2009, №4 (22). B.47-48. [in Kazakh]

Krupa E.G., Amirgalieva N.A., Lopareva T.Ja., Isaeva A.K., Bimanbaeva B.B. Zooplankton ozera Alakol' i ego raspredelenie v zavisimosti ot mineralizacii i himicheskogo sostava vody. Vestnik. Cerija: Biologicheskaja. 2010, №1 (43). S. 96-98. [in Russian]

Koryk tarihy. Alakol memlekettіk tabigi korygy. URL: https://alakol-gpz.kz/kz/koryk-tarikhy.html (accessed 11.05.2024). [in Kazakh]

Materialy po Kirgizskomu zemlepol'zovaniju, sobrannye i razrabotannye jekspediciej po issledovaniju stepnyh oblastej. Semipalatinskaja oblast'. Pavlodarskij uezd. SPb., 1903. T. 4. C. 212-219. URL: https://elib.rgo.ru/handle/123456789/213168 (accessed 01.10.2024). [in Russian]

Memleket basshysy turizmdі damytu zhonіnde kenes otkіzdі. 2024, 13 mausym. URL: https://www.akorda.kz/kz/memleket-basshysy-turizmdi-damytu-zhoninde-kenes-otkizdi-135368 (accessed 03.07.2024). [in Kazakh]

Obruchev V.A. Pogranichnaja Dzhungarija. SPb, 1932. T. 3, Vyp.1. C. 68-79. [in Russian]

Pallas P.S. Puteshestvie po raznym provincijam Rossijskoj imperii. SPb., 1786. Ch. 2. Kn.1. 476 s. [in Russian]

Popov A.V. Geograficheskoe polozhenie i stroenie poverhnosti Alakol'skoj vpadiny. Alakol'skaja vpadina i ee ozera. Alma-Ata, 1965. S. 15-45. [in Russian]

Rumjancev P.P. Materialy po obsledovaniju tuzemnogo i russkogo starozhil'cheskogo hozjajstva i zemlepol'zovanija v Semirechenskoj oblasti. Lepsinskij uezd. SPb., 1911. T.1. Vyp.1. S. 223-225. [in Russian]

Saparov K.T. Kazak shygysynyn ozen-kol ataulary: oku kuraly. Pavlodar, 2012. B. 68-74. [in Kazakh]

Saparov K.T. Shygys Kazakstan oblysynyn limnonimderіnіn kalyptasu erekshelіkterі. Іzdenіs. Zharatylystanu zhane tehnika gylymdary serijasy. Almaty. 2006, № 4. B. 84-88. [in Kazakh]

Sapozhnikov V.V. Ocherki Semirech'ja. Tomsk, 1904. S. 218-222. [in Russian]

Tomas U.A. Vostochnaja i Zapadnaja Sibir': rasskaz o semiletnih issledovanijah i prikljuchenijah v Sibiri, Mongolii, Kirgizskih stepjah, Kitajskoj Tartarii i chasti Central'noj Azii. N'ju-Jork: Harper i brat'ja, 1858. C.124-126. [in Russian]

Toleubaev A.T., Taleev D.A., Omarov G.K., Shagyrbaev M.S. Alakol zhagalauynda zhurgіzіlgen arheologijalyk kazba zhumystary. KR UGA Habarlary. Kogamdyk zhane Gumanitaryk gylymdar serijasy. 2014, №5 (297). B.12-13. [in Kazakh].