«Третьи» и «четвертые» места в период постпандемии: популярность и трансформации практик досуговой культуры.

Жанар  Абильдинова; Еркин   Аубакиров

doi:10.32523/2616-7255-2024-147-2-164-180

Авторлар

Жанар Абильдинова Astana IT University https://orcid.org/0009-0001-5770-2930
Еркин Аубакиров Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті https://orcid.org/0000-0003-3538-5302

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7255-2024-147-2-164-180

Кілт сөздер:

ковид-19, үшінші орын, төртінші орын, бесінші орын, демалыс, демалыс мәдениеті, демалыс практикалары, трансформация, пандемия, постпандемия

Аңдатпа

Постпандемия кезеңіндегі демалыс практикаларының өзгеру тенденциясы қоғам үшін қиын және әдеттен тыс өмір салтын бастау нәтижесінде пайда болған заңдылық. Демек, постпандемия кезеңінің келуімен қоғам өмірінің белгілі бір салаларындағы өзгерістерді зерттеп, байқау әрекеті бүгінгі таңдағы қоғамдық сананың сұранысын қанағаттандыратын аса маңызды және дер кезінде қолға алынған іс. Осы мақалада Т.Вебленнің «демалыс классы», Р.Ольденбургтің «үшінші орын» және А.Моррисонның «төртінші орын» туралы теориялық идеялары негізінде Қазақстандағы постпандемия кезіндегі демалыс практикалары талданды. Интернеттегі пайдаланушы сұрауларын ескере отырып, соңғы 5 жылдағы Қазақстандағы әртүрлі демалыс практикаларының таралуының динамикасына салыстырмалы талдау жасалды. Зерттеу нәтижелері демалыс секторында бизнесті жоспарлау, ашу немесе жүргізу кезінде бастапқы деректер ретінде пайдалы болуы мүмкін, сонымен қатар демалыс мәдениетінің басқа зерттеушілерін де қызықтыруы мүмкін. «Үшінші орындардың» «төртіншілермен» салыстырып зерттеу нәтижелеріне сәйкес, біріншілері екіншілеріне қарағанда айтарлықтай көбірек сұранысты көрсетті, бұл заманауи сәнді дизайны бар демалыс орындарының кейбір тапшылығы туралы, сондай-ақ халық арасында салыстырмалы түрде азырақ сұранысқа ие болғандықтан, «төртінші орын» үшін сапалы концепцияның әзірленбегендігі жайлы тезистерге әкелді.

Downloads

Download data is not yet available.

Әдебиеттер тізімі

Abd Elrahman A.S. The fifth-place metamorphosis: the impact of the outbreak of COVID-19 on typologies of places in post-pandemic Cairo // Archnet-IJAR. – № 1 (15). – 2021. – p. 113-130.

Bourdieu P. Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Harvard University Press, 1984. – 613 p.

Dumazedier J. Sociology of Leisure: Transl. from the French by Marea A. McKenzie, Elsevier, 1974. – 231 p.

Marx K., Engels F. Collected Works. – Lawrence & Wishart, 2010. – v. 25. part III. –239 p.

Morisson A. A Typology of Places in the Knowledge Economy: Towards the Fourth Place. Springer International Publishing. New Metropolitan Perspectives, 2019. – p. 444-451.

Oldenburg R. Celebrating the third place: inspiring stories about the «great good places» at the heart of our communities. Da Capo Press, 2009. – 336 p.

Oldenburg R. The Great Good Place: Cafes, Coffee Shops, Bookstores, Bars, Hair Salons, and Other Hangouts at the Heart of a Community. Da Capo Press, 1999. – 394 p.

Rojek Ch. Leisure and culture. – Macmillan, 2000. – 234 p.

Rojek Ch. & Castilho, C.T. The São Paulo Declaration (1998): Nothing Dates More Rapidly than the Present. Motriz, 2018. №24 (3). URL: https://doi.org/10.1590/S1980-657420180003e000718 (дата обращения: 08.05.2023).

Veblen T. The theory of the leisure class. – CreateSpace Independent Publishing Platform, 2016. – 194 p.

Андреева С.В. Феномен досуга: история и современность // Вестник Томского государственного университета. – №344. – 2011. – С. 42-45.

Бахтин М.М. Творчество Ф. Рабле и народная культура Средневековья и Ренессанса. – Азбука, 2021. – 640 с.

Бодрийяр Ж. Общество потребления. – Neoclassic, 2020. – 384 с.

Возьмитель А.А., Осадчая Г.И. Образ жизни: теоретико-методологические основы анализа // Социологические исследования. – № 8. – 2009. – С. 58-65.

Дюмазедье Ж. На пути к цивилизации досуга // Вестник МГУ. – №1(12). – 1993. – С. 83-88.

Жабреева Н.А. Коливинг – общежитие XXI века //Туризм как фактор регионального развития. – Екатеринбург, 2017. – С. 37-42.

Игнатьева Ю. А. Коворкинг как новая модель бизнеса // Бизнес-образование в экономике знаний. 2018. №3 (11).

Ласточкина О.С. Культурный онлайн-досуг: поведение населения в период пандемии covid-19 // Beneficium. – №3(40). – 2021. – С. 83-89.

Медеуова К.А. Дискурс открытых и закрытых публичных пространств в Астане //аль Фараби. Философско-политологический духовно-познавательный журнал. – Алматы, 2016. – №3 (55). – С. 13-24.

Муртазина Д.К. Способы проблематизации понятия досуга в его отношении к делу философии // Общество: философия, история, культура. – №5(73). – 2020. – С. 59-62.

Озанов А.К. Досуг и исследование досуговых практик студентов. Музей археологии РГП «Ғылым ордасы», Электронный научный журнал «edu.e-history.kz». 2017. №4(12). URL: https://edu.e-history.kz/kz/publications/view/785 (дата обращения: 20.04.2022).

Ортега-и-Гассет Х. Восстание масс. (Перевод. А. Гелескул, наследники). – AST Publishers, 2016. – 176 с.

Помыткина Л.Ю., Сапегина С.Г., Щапов А.Д. Антикафе: возможности и перспективы // Символ науки. 2017. №4. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/antikafe-vozmozhnosti-i-perspektivy (дата обращения: 03.05.2024).

Рябков В.М. Античные идеалы досуга в контексте современных социально-культурных практик // Вестник Московского государственного университета культуры и искусств. – №1(87). – 2019. – С. 133-138.

Стрельцов Ю.А. Культурология досуга. – М.: МГУКИ, 2003. – 297 с.