Қазақстанның ғарыш саласындағы мемлекеттік саясаты: даму бағдарламаларын іске асырудан саланың институционалдық жадын қалыптастыруға дейін

Аңдатпа

Мақалада Қазақстанның ғарыш қызметі саласындағы мемлекеттік саясаты қарастырылған. Автор Қазақстандағы мемлекеттік саясат дәстүрлі түрде сүйенетін үш элементті атап көрсетеді. Бірінші элемент – мемлекеттің салаға қатысуы, ол қолданыстағы мемлекеттік даму бағдарламасының болуына байланысты белсенді немесе пассивті фазада болуы мүмкін. Екінші элемент – барлық ағымдағы және әлеуетті сала қатысушылары арасындағы қатынастарды реттейтін құқықтық база. Үшінші элемент – институционалдық даму, яғни салада жұмыс істейтін өндірістік инфрақұрылымның, ұйымдардың және адами капиталдың және сәйкесінше жаңадан пайда болған қызметтің, қалыптасқан тәжірибе мен процедуралардың болуы. Мақалада ғарыш саласының барлық ықтимал субъектілерінің арасында мемлекет, оның ішінде техносаясат сияқты факторға байланысты шешуші рөл атқарады деп болжайтын тұжырымдамалық тәсіл қолданылады. Техносаясат ұлттық құрылыста ғарыштың технологиялық және ғылыми жетістіктерін пайдалануды көздейді. Осы себепті мақала негізінен тәуелсіздік жылдарында ғарыш саласында жүзеге асырылған мемлекеттік даму бағдарламаларын талдауға арналған. Мемлекеттік саясаттың мақсаттары мен міндеттерінің эволюциясы, оның сыртқы тәуекелдермен және мүмкіндіктермен байланысы, қол жеткізілген нәтижелер мен қалған проблемалар қадағаланады. Қазақстанның ғарыш саласын сынға салатын саланы дамытудың қазіргі әлемдік үрдістері атап өтілді. Қазіргі уақытта Қазақстанның ғарыш саласы өзінің стратегиялық мақсаттарына – ұсынылатын қызметтерге тұрақты сұранысы бар коммерциялық жобалар деңгейіне жетуге қол жеткізген жоқ деген қорытынды бар.